Een aandeel is een bewijs van deelname in het kapitaal van een besloten of naamloze vennootschap. De houder van een aandeel is mede-eigenaar ten belope van zijn aandeel in de vennootschap, heeft bepaalde inspraakrechten en bepaalde rechten op een deel van de winst.
Bijvoorbeeld: bedrijf X geeft 1000 aandelen uit. Jij koopt er 10. Daardoor ben je voor 1% eigenaar van bedrijf X.
Er zijn twee soorten aandelen. Aandelen op naam en aandelen aan toonder. Aandelen op naam zijn aandelen opgemaakt ten voordele van een bepaald persoon die alleen de daaraan verbonden rechten kan uitoefenen. De houder van zo’n aandeel wordt opgenomen in het aandelenregister. Aandelen aan toonder zijn aandelen die de naam van de titularis niet vermelden. Ieder die houder van de aandelen wordt, kan de eraan verbonden rechten uitoefenen.
Tegenwoordig worden de aandelen (vooral aan toonder) in computersystemen gezet. Dit geautomatiseerd systeem zorgt voor een gemakkelijk en vlot effectenverkeer.
Eerst betaal je een bepaalde som en ontvang je één of meer aandelen. Het bezit van een aandeel houdt een aantal rechten in:
Alle aandeelhouders hebben stemrecht in de algemene vergadering van aandeelhouders. Je krijgt 1 stem per aandeel. Als je meerdere aandelen hebt, mag je meer stemmen uitbrengen. Gewoonlijk geldt een eenvoudige meerderheid om een voorstel aan te nemen. Stemmen er meer mensen voor dan tegen een voorstel, dan wordt dit aangenomen.
Er kan over alles gestemd worden: wijziging in de statuten van de onderneming, dividenden, vaststelling jaarverslag, overname of fusie…
Het geld dat aandeelhouders hebben binnengebracht in de onderneming, wordt gebruikt als investering. Als de onderneming winst heeft gemaakt, wordt eventueel besloten om de gehele of gedeeltelijke winst te verdelen over de aandeelhouders.
Dit bedrag noem je dividend. Dat wordt dan gedeeld door het aantal uitstaande aandelen. Bijvoorbeeld: een onderneming heeft 1000 uitstaande aandelen en hun dividend werd bepaald op 10000 euro. Jij hebt 100 aandelen en ontvangt dus (10000 gedeeld door 1000 maal 100) 1000 euro als dividend.
Bij verlies moet een aandeelhouder niet ‘bijbetalen’.
Aandelen zijn vrij te verhandelen. Je mag ze dus ook verkopen. Bij een besloten vennootschap is er wel de verplichting de aandelen eerst aan te bieden aan de overige aandeelhouders. Aandelen van een Naamloze Vennootschap mogen vrij aan iedereen verkocht worden (tenzij de statuten van de onderneming anders bepalen).
De prijs van een aandeel wordt ‘koers’ genoemd. Ze kan veranderen van dag tot dag of zelfs tijdens de dag. De waarde van een aandeel wordt bepaald door de uitgifte, de beurs en het faillissement.
Voordat een onderneming aandelen uitgeeft, moet het weten wat de totale waarde is van de onderneming. Deze som wordt dan gedeeld door het aantal aandelen dat de onderneming wil uitgeven. Dan heb je de prijs van een aandeel bij uitgifte.
Deze prijs wordt de uitgiftekoers of emissiekoers genoemd. Hij wordt bekendgemaakt door het bedrijf samen met het uitgeven van een prospectus. In deze brochure staat welk soort bedrijf het is, wat de activa en de passiva zijn en de huidige financiële staat. Over het aandeel staat informatie als de emissievoorwaarden, de productomschrijving, de verhandelbaarheid, de risico’s en dergelijke meer.
Als je aandelen hebt, maar je wilt ze verkopen, ga je naar de effectenbeurs. Dit is een markt waar allerlei soorten beleggingen verhandeld worden, waaronder aandelen. De verkoper geeft aan welke aandelen hij verkoopt en tegen welke prijs. Als je aandelen wilt kopen, ga je ook naar de effectenbeurs. Als koper geef je aan welke aandelen je wilt kopen en hoeveel je daarvoor wilt betalen.
Dan volgt een onderhandeling tussen koper en verkoper om tot de uiteindelijke prijs (koers) te komen. Hierbij worden verschillende zaken in overweging genomen: economische ontwikkelingen in de specifieke bedrijfstak, in het land en in de wereld, prestaties van de onderneming, de mogelijke groei van de onderneming…
Als koper en verkoper het met elkaar eens geraken, wordt de deal gesloten. Er is een koop van aandelen tegen de prijs per aandeel vermenigvuldigd met het aantal aandelen. Die overeengekomen prijs wordt bekendgemaakt, waardoor ze als richtprijs geldt voor anderen. Zo weet iedereen wat een bepaald aandeel waard is ‘op de beurs’, wat dus de koers is van een aandeel.
Als een onderneming failliet gaat, wordt de directie naar huis gestuurd en vervangen door een curator. De curator heeft als taak om zoveel mogelijk terug te betalen aan de schuldeisers totdat de onderneming ontbonden wordt.
Voor aandeelhouders is een faillissement meestal een slechte zaak. Zij worden enkel terugbetaald na de aflossing van de schulden. Gewoonlijk blijft er dan niet veel of niks meer over. Als er wel nog iets overblijft, dan wordt dit bedrag verdeeld over de aandelen en kunnen de aandeelhouders een stukje terugkrijgen.
Als een onderneming niet eens al zijn schulden kan terugbetalen met de verkoop van de bezittingen, draaien de aandeelhouders hier niet voor op. Zij verliezen slechts het deel dat ze zelf ingebracht hebben in de onderneming. Ze moeten dus nooit ‘bijbetalen’.
Dit bericht is gepost op 5 juni 2008 om 08:59 uur en is geplaatst in Beleggen en investeren.